Nuôi dạy con

Nuôi dạy con có tính truyền lại. Thế hệ trước phải truyền lại cho thế hệ sau những hiểu biết, năng lực, phẩm chất cần thiết cho cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình, cộng đồng. Thế hệ sau lại tiếp tục tìm tòi, sáng tạo và làm phong phú hơn những giá trị đó. Nhờ lĩnh hội, tiếp thu, phát triển những kinh nghiệm mà mỗi cá nhân hình thành và phát triển nhân cách của riêng mình.

Triết lý giáo dục:

4 trụ cột giáo dục của UNESCO: học để biếtCÁCH BIẾT), học để làm việc (CÁCH LÀM), học để chung sống (KẾT NỐI) để khẳng định mình, học để thay đổi (PHÁT TRIỂN) mình và thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.

Giáo dục phải bắt đầu từ những điều gần gũi bắt đầu từ trong nhà mới ra ngoài ngõ, phải bắt đầu để mỗi trẻ biết thương cha thương mẹ biết cảm thông về nỗi nhọc nhằn, biết bưng bát cơm là chắt chiu từng hạt, biết hỏi han khi mẹ cha đái gió trở trời. Giáo dục để trẻ đến với nhau bằng tình thương trang lứa để mỗi em thơ không mặc cảm giàu hay nghèo. Cái cao cả của 1 nền giáo dục không phải chỉ tạo ra các chuyên gia thật giỏi giang mà thành công trước tiên đã tạo ra những con người ứng xử văn minh và có tấm lòng rộng lượng, biết lịch sử để yêu và trân trọng đất nước mình.

4. Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội

• Gia đình: Xây dựng nền móng nhân cách.
• Nhà trường: Trang bị tri thức và kỷ luật.
• Xã hội: Hoàn thiện kỹ năng sống và ý thức trách nhiệm.

Các biến đổi của phương pháp giáo dục phù hợp với độ tuổi

a. Giai đoạn 0-6 tuổi: Xây dựng nền tảng

• Phương pháp: Giáo dục qua trò chơi, hình ảnh, âm thanh. Đây là thời kỳ "vàng" cho sự phát triển trí não, vì vậy hãy khuyến khích trẻ khám phá qua các hoạt động thực hành và tương tác.
• Mục tiêu: Phát triển cảm xúc, tư duy cơ bản, và thói quen tốt.

b. Giai đoạn 6-12 tuổi: Hình thành kỹ năng

• Phương pháp: Kết hợp học tập và thực hành. Tăng cường giáo dục đạo đức, giúp trẻ hiểu về trách nhiệm và tính kỷ luật.
• Mục tiêu: Phát triển kỹ năng xã hội, kỹ năng học tập, và khả năng tự quản lý.

c. Giai đoạn 12-18 tuổi: Xây dựng tính cách

• Phương pháp: Tập trung vào đối thoại, khuyến khích tư duy phản biện và khả năng tự đưa ra quyết định. Cha mẹ cần lắng nghe, định hướng thay vì áp đặt.
• Mục tiêu: Phát triển cá tính riêng, khả năng lập kế hoạch, và định hình giá trị sống lâu dài.

Con mới sinh:

Rất sợ hãi và bị ảnh hưởng bởi 4 điều sau:

1. Bị đặt xuống ngay khi vừa bú xong. Con bị khó chịu trong dạ dày và dễ gây ra hiện tượng trào ngược nôn trớ, có nguy cơ bị ngạt/ tắc nghẽn đường thở rất nguy hiểm. Hãy bế thêm bé thẳng đứng khoảng 10 ph cho con ợ hơi, trong tối thiểu 6 tháng đầu đời.
2. Bị đung đưa rung lắc, hay xảy ra khi mẹ vô tư muốn ru ngủ hay dỗ cho nín khóc. Bé dễ bị tổn thương não do vỏ não của bé còn rất yếu, có thể dẫn tới chậm phát triển ý thức hoặ xuất huyết não.
3. Bị tiếng ồn. Ngay cả những tiếng ồn tưởng như quen thuộc với người lớn như tiếng máy hút bụi, tiếng tivi, chuông điện thoại, tiếng chó sủa... đều khiến con giật mình và bất an, tác động không hề nhỏ đến tâm sinh lý của bé.
4. Không khí ngột ngạt tăm tối. Không như hình dung của một số bà mẹ tưởng rằng như thế tốt cho bé. Thực tế môi trường này sẽ rất nhanh sinh sôi ra lượng vi khuẩn quá mức khiến bé rất sợ hãi và dễ bị chúng xâm nhập.

Sổ tay ăn dặm:

Bản chất của ăn dặm là ĂN BỔ XUNG. Khi đó sữa công thức dù có ăn nhiều đến mấy cũng không đủ cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cho bé phát triển nữa. Ngay lập tức chế độ ăn phải giàu năng lượng hơn chứ không phải dạng ăn chay (ăn cháo dây, cháo với rau, không dầu ăn, không thịt).

Thời điểm ăn dặm tốt nhất là 5,5-6 tháng tuổi. Tăng thô từ 6 tháng, chờ mọc răng mới cho ăn thô là quá muộn. Thời điểm tắm tốt nhất là 10-11h sáng, hoặc 15-16h. Chỉ thêm gia vị  sau khi con 1 tuổi. Thời điểm kéo cao cho con tốt nhất là 0-3 tuối, làm tốt con có thể +45cm. Từ 6-36 tháng trẻ hay ốm vặt vì vậy hãy tăng đề kháng (tham khảo Siro Kan tiêu chuẩn EU).

Tham khảo khẩu phần 1 bữa ăn dặm thời điểm 6m của con (1-2 bữa một ngày, có thể ăn hết/ không ăn hết):

1. Nhóm tinh bột: 10g gạo/ 2 thìa bột, nấu với 100ml nước để nấu ra cháo 1/10 cho con. Nếu táo 1h sau cho ăn thêm sữa chua.
2. Nhóm rau củ cần 10g rau, tương đương 5 lá rau cải/ 8-10 là mồng tơi. Với củ (cà rốt, bí thì cứ khoảng thì lượng tương đương 1 ngón tay của người lớn.
3. Nhóm thịt cá: cần 10g thịt, tương đương 1 ngón tay.
4. Dầu mỡ nửa thìa. Đổi bữa dầu bữa mỡ để đảm bảo đa dạng nguồn chất béo cho con.

Để con ăn dặm thun thút, người mẹ luôn phải tuân thủ KỶ LUẬT BÀN ĂN như sau: luôn ngồi vào ghế; không quá 30ph; không tivi, điện thoại, làm trò...; đổi thực đơn mỗi ngày, tạo ngọt cho cháo tự tự nhiên; mời con ăn khi con vui vẻ, con khóc dừng bữa ăn (dễ bị sặc, tâm lý khó chịu dễ biếng ăn sinh lý sau này);

Quy tắc 3 cơ hội trong ăn uống: dưới 1 tuổi mời 3 lần, 2 tuổi mời 2 lần, 3 tuổi mời đúng 1 lần. Không ăn là dọn. Không ăn bù, không bữa phụ và phải đợi đến bữa chính sau.

Các loại sữa công thức tốt hiện nay:

1. Meiji Nhật: Có vị giống sữa mẹ, phát triển toàn diện, tăng miễn dịch tốt, DHA giúp phát triển trí não. Nhược điểm không tăng cân nhiều.
2. Aptamil Úc: sữa mát thanh ngọt nhẹ, không táo bón, phát triển trí não- hệ tiêu hóa- hệ miễn dịch tốt. DHA và caxi cao. Nhược điểm giá cao.
3. PediaSure Úc: phát triển chiều cao, tăng cân, 100% chất béo thực vật, nhiều năng lượng. Nhược điểm nóng.
4. Nan Optipro Plus 1 Thụy Sĩ: hỗ trợ tiêu hóa tốt, tăng đề kháng, phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ chiều cao và trí não. Sữa mát không táo bón. Nhược điểm ít tăng cân, không thích hợp với trẻ không dung nạp đường Lactose.
5. Blackmores Úc: tăng cân, nhiều chất xơ, không gây táo bón, thơm ngon dễ uống. Nhược điểm không thích hợp với trẻ thừa cân béo phì.
6. Morinaga nội địa Nhật: canxi, vitamin D giúp phát triển chiều cao, răng chắc khỏe. Lactoferrin giúp tăng đề kháng. AHA, ARA giúp phát triển não bộ và thị lực. Nhạt thanh mát dễ uống. Nhược điểm ít tăng cân.
7. Bledilait Pháp: giàu Protein hấp thu nhanh, bé nhanh đói, thúc đẩy tăng trưởng cân nặng. Sắt cao, thơm mát ngọt nhẹ, ngừa táo bón. Nhược điểm không thích hợp với trẻ thừa cân béo phì.
8. Một số sữa khác: Enfamil A2; Nan;

Lưu ý sữa phải được pha ở đúng 70 độ. Pha không chuẩn độ dẫn tới khó tiêu.

Thuốc cho con:

Những tuýp bôi có chứa Corticoid sử dụng rất hiệu quả nhưng nên hỏi ý kiến của bác sĩ/ dược sĩ, nhất là trẻ em, vì có thể ảnh hưởng tới sức khỏe như tới tuyến thượng thận: GENTRI-SONE (kem quốc dân chữa bách bệnh, lưu ý không được bôi vào vết thương bị loét hở); SILKRON (còn gọi là kem 7 màu, có thành phần tương tự Gentrisone); HIDEM (chàm, viêm da dị ứng, vảy nến, bỏng độ 1, côn trùng đốt, nấm da); PLUDINAR (viêm da, eczema, mày đay, lupus ban đỏ, vảy nến); BISILKON (chàm, viêm da, vẩy nến, hắc lào, lang ben, nấm); MAXGEL (eczem, viêm da, hăm, nấm da); FUCICORT (viêm da nhiễm khuẩn).

Con bị hăm tã thoa ít dầu oliu vài ngày là hết và rất an toàn/ sudocream.

Côn trùng đốt bôi Promethazin.

Ngứa bẹn bôi Canesten và vệ sinh sạch vùng nấm. Nếu ngứa nhiều uống thêm thuốc.

Bài học đầu đời:

1. Bài toán đầu đời: ghi nhớ số điện thoại của bố mẹ.
2. Bài thể dục đầu đời: học bơi.
3. Bài địa lý đầu đời: địa chỉ nhà và đường về nhà.
4. Bài giáo dục giới tính đầu đời: con không cho phép bất kỳ ai chạm vào vùng riêng tư trên cơ thể mình.
5. Bài vật lý đầu đời: không cho tay vào ổ điện.
6. Bài đạo đức đầu đời: con biết cảm ơn và xin lỗi đúng lúc.
7. Bài lịch sử đầu đời: ngày tháng năm sinh các thành viên trong gia đình.
8. Bài hóa học đầu đời: uống thứ gì phải đưa lên mũi ngửi trước, không uống thứ gì người lạ đưa.
9. Bài tiếng Anh đầu đời: i love mom and dad.
10. Giáo dục công dân đầu đời: nếu có bạo lực học đường, hãy về chia sẻ cùng bố mẹ.

Mô hình mẹ nghiêm khắc, bố ấm áp:

Tốt hơn mô hình ngược lại vì:

• Người cha là trụ cột mà tỏ ra ấm áp thì con cái sẽ cảm thấy an toàn, dễ hấp thu lời dạy, thay vì sợ và xa lánh.
• Người mẹ nghiêm khắc giúp con không bắt nạt mẹ, không ngang ngược. Kết quả con gái thì mạnh mẽ, con trai thì tôn trọng phụ nữ hơn.

Dạy trẻ biết chữ:

Dưới đây là một số cách hiệu quả và thú vị, vừa học vừa chơi để dạy con biết chữ nhanh nhất:

1. Đọc sách cùng trẻ hàng ngày: Trẻ sẽ làm quen với từ ngữ và cách chúng xuất hiện trên trang giấy. Chỉ vào chữ khi đọc: Để trẻ kết nối âm thanh với chữ viết.
2. Dán nhãn đồ vật trong nhà: Ví dụ, dán chữ "CỬA", "BÀN", "ĐÈN" trên các vật dụng. Đây là cách để trẻ liên kết chữ viết với thế giới thực.
3. Chơi trò ghép chữ: Sử dụng bộ chữ cái từ nhựa, gỗ hoặc nam châm để trẻ tạo ra các từ đơn giản như "BA", "MẸ", "NHÀ".
4. Hát bài hát chữ cái: Những bài hát ABC giúp trẻ nhớ bảng chữ cái một cách tự nhiên.
5. Flashcard: Làm flashcard với hình ảnh đi kèm (VD: chữ "B" với hình quả bóng) để trẻ học từ qua hình ảnh.
6. Ứng dụng học chữ: Các ứng dụng như Monkey Junior, ABC Kids hoặc Khan Academy Kids có giao diện thân thiện và bài học vui nhộn.
7. Video giáo dục: Trẻ học chữ qua các bài hát và câu chuyện trực tuyến, giúp trẻ nhớ lâu hơn.
8. Tập viết bằng tay: Dùng bút màu, bảng trắng, hoặc cát để trẻ tập viết chữ cái.
9. Vẽ chữ trên không: Cho trẻ viết chữ lớn bằng ngón tay lên không trung hoặc trên lưng bạn để kích thích trí tưởng tượng.
10. Ghép chữ với âm thanh: Dạy trẻ nhận diện âm thanh từng chữ cái, sau đó kết hợp chúng thành từ.
11. Nhấn mạnh các chữ cái đầu: Ví dụ: "M" trong "MẸ", "B" trong "BỐ" để trẻ dễ nhớ.

Lưu ý không ép buộc trẻ học lâu. Chỉ cần dành 10-15 phút mỗi ngày để học chữ cũng được, kết hợp với các hoạt động thường ngày như đọc sách, trò chuyện, hay chơi trò ghép chữ. Khen ngợi mọi nỗ lực của trẻ, kể cả khi trẻ mắc lỗi. Điều này giúp trẻ cảm thấy tự tin và hứng thú học tập. Trẻ mỗi bạn có tốc độ học khác nhau. Điều quan trọng nhất là bạn tạo ra môi trường vui vẻ và tích cực, nơi trẻ thấy hứng thú với việc học chữ, thay vì cảm thấy bị áp lực.

Với sự đồng hành yêu thương và sáng tạo, con bạn sẽ không chỉ học chữ nhanh mà còn yêu thích việc khám phá thế giới chữ viết! 🌟

Mẹo giúp con tự giác, biến mọi việc thành trách nhiệm của con

1. Thay vì chỉ ra mệnh lệnh, hãy thêm lý do. Ví dụ: “Con dọn đồ chơi gọn gàng để mai dễ tìm, đúng không nào?” hoặc phần thưởng: "Khi con giúp mẹ tưới cây, cây sẽ lớn nhanh và ra hoa để mình chụp ảnh đẹp."
2. Thêm sở hữu để biến công việc thành trách nhiệm: "Đây là bàn học của con, con muốn giữ nó gọn gàng như thế nào nhỉ?"
3. Nhấn mạnh vai trò: "Con là người tưới cây, nên cây sẽ lớn nhờ công chăm sóc của con."
4. Phân công rõ ràng thay vì chung chung. Thay vì nói “Con làm việc nhà đi,” hãy nói “Con giúp mẹ tưới cây lúc 5 giờ nhé.”
5. Thay vì ép buộc, hãy đưa ra sự lựa chọn. Ví dụ: "Con muốn lau bàn trước hay quét nhà trước?"
6. Tạo thói quen "chủ quyền" lâu dài khi trẻ đã quen với một nhiệm vụ cụ thể, hãy biến nó thành công việc "riêng" của trẻ: Ví dụ: "Con sẽ luôn là người chịu trách nhiệm chăm sóc cây xanh trong nhà nhé."
7. Biến trách nhiệm thành niềm tự hào. Ví dụ: "Cây hôm nay xanh tươi quá, chắc cây cảm ơn con nhiều lắm đấy!"
8. Kết hợp công việc vào câu chuyện hoặc trò chơi: Ví dụ: "Con là siêu nhân dọn dẹp, nhiệm vụ hôm nay là cứu căn phòng khỏi bừa bộn!". Với trẻ nhỏ, hãy dùng đồng hồ bấm giờ để xem ai hoàn thành công việc nhanh nhất.
9. Giúp trẻ học cách nhìn nhận vấn đề và tìm cách khắc phục/ chịu trách nhiệm khi mắc lỗi. Ví dụ: "Có vẻ như con quên không tưới cây hôm qua, bây giờ cây hơi khô. Chúng ta nên làm gì nhỉ để giúp cây tươi trở lại?"
10. Làm gương và đồng hành. Trẻ học bằng cách quan sát, vì vậy hãy cho con thấy cha mẹ cũng có trách nhiệm với công việc của mình. Ví dụ: "Mẹ đang dọn dẹp bếp, con giúp mẹ xếp bát đĩa nhé!"

Không phải trẻ nào cũng hợp tác ngay lập tức. Hãy kiên nhẫn, điều chỉnh cách giao nhiệm vụ phù hợp với tính cách của trẻ và khích lệ thường xuyên.

Câu hỏi giúp thay đổi cuộc đời:

Hãy luôn luôn dùng câu hỏi mở, không dùng câu hỏi đóng. Thị phạm trường hợp muốn con tắt tivi đi ngủ.

Câu hỏi ĐÓNG (là câu trả lời chỉ có một chữ dạng có/ không, chưa/ rồi) không giúp bé động não, là nền tảng để phát triển tư duy. Câu dạng mệnh lệnh "đi ngủ ngay" kích thích con không hợp tác, Dễ thở hơn là câu dạng thông báo "đến giờ đi ngủ rồi"/ câu hỏi "đến giờ đi ngủ chưa?". Tuy nhiên nó vẫn là dạng câu hỏi đóng.

1. Đó con cái này để làm gì?
2. Tại sao cái bàn có 4 chân?
3. Theo con mình nên làm gì?
4. Con thích bộ quần áo nào?
5. Hôm nay con đi học thích nhất môn nào và vì sao?
6. Mình nên làm gì khi chơi xong đồ chơi nhỉ?
7. Con sẽ muốn trở thành người như thế nào sau này?
8. Nỗi khổ của việc học hành chưa là gì so với nỗi khổ của cuộc sống sau này. Vậy con sẽ như thế nào nếu con không thể vượt qua?
9. Nếu con là bố mẹ, con sẽ để cho con mình được chơi trước hay làm bài tập trước?
10. Nếu cho con 1 triệu đồng, con sẽ tiêu nó như thế nào?
11. Nếu con trả lời đúng một câu hỏi, nhưng giáo viên lại nói là sai, con có dám kiên định đáp án của mình không? (nhằm rèn luyện trẻ có quan điểm riêng của mình).
12. Theo con, việc đi học có lợi ích gì?
13. Con nghĩ mình có tài năng gì (giúp con xây dựng nhận thức thứ mình sẵn có).
14. Nếu con vất vả ôn thi cả tháng mà vẫn trượt, con sẽ cảm thấy thế nào (trau dồi khả năng chống lại sự thất vọng).
15. Con nghĩ một gia đình hạnh phúc là như thế nào, bố và mẹ nên làm gì? (giúp xây dựng sự hiểu biết về hạnh phúc).

Câu hỏi mở là "con ơi sắp tới giờ gì rồi?".Tất nhiên là phải trước đó đã đi kèm với lề luật đã đặt ra, không để con cà chớn lách luật. Là thống nhất với con người tốt là phải biết giữ lời. Nếu không giữ lời sẽ đi kèm hình phạt lớn. Như không được đi du lịch với cả gia đình.

Khi con hiểu, thì có các bước tiếp theo: vậy một phút nữa tắt tivi nhé, mai xem tiếp (để con đỡ tiếc nuối).

Đặc biệt mỗi lần chỉ một bài học thôi, không lan sang việc dạy khác. Nếu bạn vẫn vòi khóc, hãy nói "nè, cha mẹ khác đã tát tivi cái rụp rồi đó"... xem thêm tại @tranthiailien.official.

Vấn đề ngoại ngữ với con trẻ:

Việc phát triển thêm ngôn ngữ cho bé trong xã hội hiện đại là rất cẩn thiết. Từ 0-6 tuổi là giai đoạn vàng để phát triển ngôn ngữ của trẻ. Khi đó bé hấp thu một cách tự nhiên. Còn sau 6 tuổi thì là học chủ động và khó khăn hơn rất nhiều. Hãy xem xét cho bé tiếp xúc với tiếng Anh từ khi 13 tháng bằng các phương cách sau:

• Thường xuyên hát cho con nghe những bài hát tiếng Anh đơn giản như: Twinkle twinkle little star; the wheels on the bus; rain rain go away
• Cho con nghe các kênh dạy tiếng Anh nổi tiếng như Ms Rachen, bé sẽ rất thích xem và bắt chước theo những chỉ dẫn của cô.
• Cho con tắm tiếng Anh thụ động bằng việc mở loa tắm ngôn ngữ với các file âm nhạc và truyện phù hợp với lứa tuổi.
• Cuối cùng là dạy các từ vựng qua sách truyện hàng ngày. Ban đầu bé có thể không thích nhưng nếu duy trì liên tục con sẽ quen và hợp tác.

Kết quả hiện nay có nhiều bé tầm 2-3 tuổi đã có thể nghe- nói và phản xạ tiếng Anh rất tốt. Có bé còn áp dụng được cả Trung- Anh- Việt.

Vacxin cho con:

Có 2 chương trình tiêm chủng là tiêm chủng mở rộng (miễn phí) của NN, và chương trình tiêm chủng dịch vụ (mất phí).

Nơi tốt nhất để tiêm chủng theo loại hình dịch vụ là VNVC thuộc công ty CP Vacxin Việt Nam. Tuy nhiên cũng không phải vì vậy mà tiêm hết các loại vacxin ở đây cho trẻ. Bởi lạm dụng vacxin sẽ gây ra các ảnh hưởng tiêu cực như:

1. Hệ miễn dịch quá tải phản ứng không bình thường.
2. Giảm hiệu quả.
3. Gây Stress căng thẳng cho bé.
4. Tác động lên cân bằng hệ miễn dịch, làm giảm khả năng phản ứng hiệu quả khi gặp tác nhân gây bệnh.

Dù được tư vấn nên tiêm theo gói để được tiêm nhiều mũi hơn với giá rẻ hơn... bạn nên chọn các loại cần thiết và đăng ký tiêm lẻ từng liều.

Cách tuyệt vời nhất là liệt kê các mũi tiêm cần phải theo chương trình tiêm chủng mở rộng, sau đó đăng ký tiêm tại VNVC theo đúng các loại đó. Chọn thêm một vài loại nữa nếu địa phương bạn ở hay xuất hiện các dịch đặc trưng như thủy đậu/ quai bị.

Công việc và độ tuổi:

Tự lập là một kỹ năng quan trọng mà cha mẹ cần dạy trẻ từ nhỏ. Dưới đây là gợi ý những công việc trẻ nên tự làm, phù hợp với từng độ tuổi, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng sống và phát triển trách nhiệm.

Giai đoạn 2-3 tuổi: Tập làm quen với tự lập

Trẻ nhỏ ở độ tuổi này đã bắt đầu tò mò và thích bắt chước người lớn. Hãy khuyến khích trẻ tự làm những việc đơn giản:

• Tự dọn đồ chơi sau khi chơi xong.
• Mang quần áo bẩn đến giỏ đựng đồ.
• Học cách tự xúc ăn (dù có thể hơi vụng về).
• Hỗ trợ bố mẹ lau bàn bằng khăn mềm.

Giai đoạn 4-5 tuổi: Học cách làm việc có tổ chức

Trẻ bắt đầu có khả năng làm những việc phức tạp hơn, với một chút hướng dẫn từ người lớn:

• Tự mặc quần áo (dù cần giúp đỡ khi cài cúc hoặc kéo khóa).
• Gấp quần áo đơn giản, như áo thun hoặc khăn.
• Đặt bát đĩa vào bồn sau khi ăn xong.
• Tưới nước cho cây nhỏ.
• Hỗ trợ dọn bàn ăn, ví dụ lấy thìa, đĩa.

Giai đoạn 6-8 tuổi: Tăng tính trách nhiệm

Ở độ tuổi đi học, trẻ đã hiểu khái niệm về trách nhiệm và có khả năng hoàn thành các công việc cơ bản:

• Dọn giường sau khi thức dậy.
• Chuẩn bị cặp sách và đồ dùng học tập cho ngày mới.
• Cho thú cưng ăn.
• Gấp quần áo phức tạp hơn hoặc giúp phơi đồ.
• Hỗ trợ làm bữa sáng đơn giản như lấy ngũ cốc hoặc phết bơ bánh mì.

Giai đoạn 9-12 tuổi: Rèn luyện kỹ năng sống cơ bản

Trẻ đã đủ khả năng để làm nhiều việc độc lập hơn, phù hợp với sự phát triển thể chất và tư duy:

• Giúp dọn dẹp nhà cửa như quét nhà, hút bụi, lau sàn.
• Rửa bát hoặc xếp bát đĩa vào máy rửa bát.
• Tự chuẩn bị bữa ăn đơn giản, như làm sandwich hoặc chiên trứng.
• Gấp chăn màn gọn gàng mỗi sáng.
• Hỗ trợ mua sắm nhỏ, ví dụ cầm danh sách đi siêu thị cùng bố mẹ.

Giai đoạn 13-15 tuổi: Học cách tự quản lý

Đây là độ tuổi tiền trưởng thành, trẻ cần làm quen với việc tự chịu trách nhiệm và sẵn sàng cho cuộc sống độc lập:

• Tự quản lý thời gian học tập và giải trí.
• Giặt quần áo và biết sử dụng máy giặt.
• Lên kế hoạch và chuẩn bị bữa ăn cơ bản cho cả gia đình.
• Làm các việc bảo trì nhỏ trong nhà, như thay bóng đèn, sửa đồ dùng đơn giản.
• Quản lý tiền tiêu vặt, học cách tiết kiệm.

Giai đoạn 16 tuổi trở lên: Sẵn sàng cho cuộc sống độc lập

Lúc này, trẻ đã gần như trưởng thành, nên tập trung vào các kỹ năng thực tế chuẩn bị cho cuộc sống tự lập:

• Quản lý tài chính cá nhân: mở tài khoản ngân hàng, ghi chép chi tiêu.
• Biết nấu các bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng.
• Dọn dẹp và giữ gìn nhà cửa sạch sẽ.
• Đi lại độc lập, biết cách lên kế hoạch cho các chuyến đi.
• Tham gia vào việc giải quyết các vấn đề gia đình, như lên kế hoạch chi tiêu hoặc hỗ trợ chăm sóc em nhỏ.

Khi đã đi học:

Chuẩn bị vào lớp 1: khác với mầm non thoải mái, tiểu học là bước chuyển đột ngột sang KPI học tập. Các nguyên tắc sẽ được thực hiện. Giai đoạn này sẽ là giai đoạn chuyển tiếp là bước ngoặt lớn và cũng là thách thức trong giai đoạn phát triển đầu đời của trẻ. Vì vậy:

1. Chuẩn bị tâm lý cho con, tránh con bị ngợp và sợ. Hãy sớm đưa vào nhận thức của con là con giỏi thế thì sang năm con sẽ được đi học, đi học thật là tuyệt vời, để đọc những cuốn sách bao điều hay đang chờ.
2. Rèn tính tự lập, bằng cách rèn luyện các kỹ năng hàng ngày như: tự thức dậy đúng giờ; tự chải răng rửa mặt; sắp xếp lại giường ngủ; tự xúc cơm ăn; tự tắm tự thay quần áo; tự chuẩn bị đồ của mình.
3. Xây dựng thói quen học tập từ trước khi vào lớp 1, do trẻ có thói quen tập trung khá kém.
4. Cho trẻ làm quen với nề nếp/ kỷ luật/ nguyên tắc ở trường tiểu học: giữ trật tự trong lớp; giơ tay xin phép thày cô khi phát biểu/ ra ngoài; xếp hàng khi vào lớp; đứng lên chào cô khi cô vào lớp...

Rèn nề nếp học tập:

1. Sau khi đi học về nghỉ ngơi 20ph, ăn trái cây, uống nước, trò chuyện mà không được xem tivi hay điện thoại. Làm và hoàn thành bài tập về nhà trước bữa tối, không trì hoãn.
2. Sau bữa tối, ôn lại nội dung bài đã học trong vòng 1h. Xem trước bài hôm sau và soạn sách vở.
3. Sau khi con hoàn thành, con được tự do với các hoạt động yêu thích và hình thành thói quen. Trò chuyện với con trước khi đi ngủ về chuyện trong ngày, cả ở lớp và ở nhà.

Để phòng ngừa mất đồ dùng học tập:

1. Giúp con đánh dấu tên mình vào đồ dùng học tập. Vì thực tế đã có những đồ thày cô hỏi không ai nhận.
2. Đặt tên cho những đồ dùng, biến chúng thành những người bạn và tạo ra những câu chuyện thú vị. Ví dụ sáng nay em bút chì xanh và em thước kẻ vàng cùng chị Ngân xinh đẹp đến trường và cùng học tập chăm chỉ nhé, đừng để em bị đi lạc nhé...
3. Lập danh sách đồ dùng và dán ở khu vực bàn học. Mỗi ngày đi học về mất đồ dùng nào thì hãy dán lên đó một mặt buồn, và cuối tuần mẹ con cùng kiểm tra để khen/ rút kinh nghiệm.

Những điều cần nhớ nên học vào buổi sáng. Sử dụng thêm bán cầu phải cho một vấn đề cần nhớ, bằng cách biến nó thành hình ảnh trong tâm trí.

Hãy đọc chậm và tìm ra các TỪ KHÓA quan trọng. Tạo ra các ghi chú tóm tắt những điểm quan trọng. Kiểm tra chính tả sau khi viết.

Những cuốn sách gắn với tuổi thơ:

Bộ 3 cuốn sách đầu đời, vô nghĩa với người lớn nhưng là chân trời rộng mở với con từ 1 tháng tuổi, mang lại sự thích thú mãnh liệt: Moi Moi; úm ba la và Kiri. Bạn không phải dạy con ở đây là hình này hình kia... qua đọc sách sau này con tự nhận thức. Có rất nhiều từ láy, là cơ sở vốn từ giao tiếp cho con sau này. Lâu dần bé có thể đọc theo dù không biết chữ.

Những bộ phim gắn với tuổi thơ:

1. Cảnh sát trưởng Labrador: phim gay cấn, hài hước và đặc biệt kết mỗi phim đều có các Quy tắc an toàn giúp con kiến thức.
2. Kiki Miumiu: seri phim về 2 anh em gấu trúc, thú vị, vui nhộn. Giúp con học thói quen tốt, kiến thức cơ bản đảm bảo an toàn, bảng chữ cái, các con số, màu sắc...
3. Kiki Qua Qua: rất hợp với những bạn thích toán tư duy.
4. Wolfoo: phim Việt nên rất gần gũi, giúp con nhiều kỹ năng/ văn hóa/ quy chuẩn đạo đức.
5. Super Jojo: phim cực hay nên cho con xem từ khi con trên 1 tuổi.
6. Phim khác: Masha và chú gấu; heo Peppa; Niki và Vlad (2 tuổi xem xong biêt nói cảm ơn, không được đâu... và xin lỗi); Poli; phim Việt: bố của gà con; bố gà con vịt; 3 chú gà...

Nguyên nhân của mẹ- kết quả của con:

• Thiếu thốn tình thương- khi còn bé hay khóc.
• Làm lớn mọi chuyện, nặng lời khi con mắc lỗi- Con nói dối, ít nói, nhút nhát, thiếu nghị lực.
• Luôn khuyên bảo nhiều hơn ĐỘNG VIÊN- con thiếu tự tin.
• Luôn ra lệnh, mà không quan tâm hỏi con CẢM THẤY như thế nào- con không biết trân trọng cảm xúc của người khác.
• Hay trách móc con, chê con dốt, vô tích sự...- Con mặc cảm, thiếu tự tin.
• Bảo bọc, giúp con quá nhiều- Con nhút nhát, vô ơn, lớn lên vô dụng.
• So sánh với con người ta, với người khác- Con đố kỵ/ ganh ghét.
• Nói nhiều, ít lắng nghe- Không vâng lời, khả năng diễn đạt kém.
• Cọc cằn+ thô lỗ- Con nổi loạn+ vô ơn.
• Thiếu sự khích lệ- Con ương bướng.
• Nuông chiều- Con lãng phí, hay ăn vặt.
• Đi học muộn, đón con muộn- Con trì hoãn, không đúng hẹn. Có thể gặp nguy hiểm.
• Luôn hướng dẫn con biết làm rõ tới cùng suy nghĩ của mình- Biết tranh luận.
• Dạy làm việc nhà- ý thức tốt trong học tập, khả năng kiểm soát mọi việc xung quanh.

Một số hành động cụ thể:

Khi quần áo con nghịch lấm bùn, háy nói con cứ chơi quần áo có thể giặt; khi con làm rơi vãi hãy đừng la mắng mà hướng dẫn con cách thu gom; khi thấy con không tập trung học tập, bố hãy tạm gác điện thoại để học cùng con. Càng phê bình trẻ càng không nghe lời, chỉ có khoan dung một cách lý trí khách quan mới làm chúng tiến bộ.

4 thời điểm cha mẹ "Mềm lòng" có thể đi vào trái tim con:

1. Khi con mắc lỗi, thay vì cảm xúc và chỉ trích.
2. Khi mâu thuẫn với con, hãy dừng lại và lắng nghe.
3. Khi không thể giải thích, giải thích trẻ không nghe: hãy lùi lại và để bé nếm trải.
4. Khi bố mẹ làm sai, hãy xin lỗi con.

Sự khác biệt giữa 2 nhóm cha mẹ: Thông thường- Thông thái:

• Bên con cả ngày- Có không gian riêng.
• Xử lý hậu quả- Xử lý gốc rễ vấn đề.
• Luôn trả lời con- Dạy con tìm lời giải.
• Dọn đồ chơi cho con- Để con tự dọn.
• Con ngã mẹ nâng- Con ngã tự đứng.
• Con khóc thì dỗ- Con khóc tự nín.
• Ép con khi con không ăn- Cho con nhịn bữa.
• Nhắc con mới chào- Tự giác chào hỏi.
• Con không biết xin lỗi- Biết xin lỗi khi sai.

Bố mẹ thông thái:

• Không tự ý chạm vào con, cố bế con khi con chưa muốn, trừ khi con chủ động muốn ôm. Ngay cả khi con khóc nhỏ hoặc ngừng khóc, cũng chủ động hỏi con có muốn mẹ ôm không.
• Không cố gắng giải thích, dạy bảo khi con đang khóc lóc ăn vạ. Vì thực ra sẽ sẽ chẳng thể vào đầu thứ gì lúc này.
• Ăn vạ khóc lóc đòi hỏi đồng nghĩa với "không có gì cả". Tránh đáp ứng để con hiểu đó là phần thưởng cho việc ăn vạ. Thay vì yêu cầu "nín khóc ngay", hãy nói: "nếu khóc giúp con đỡ bực mình thì con cứ khóc tiếp đi (mẹ sẽ ngồi đây chờ). Khi nào khóc xong thì gọi mẹ nhé.
• Nếu con đánh mẹ, hãy giữ tay và nói: "Mẹ rất yêu con nhưng mẹ không để con đánh mẹ đâu" và tránh xa một chút.
• Thay vì "con sẽ bị phạt ngồi một mình", hãy nói: "mẹ con mình cùng ngồi xuống đây và thử nghĩ xem có cách nào tốt hơn không nhé".
• Thay vì "đừng có lèo nhèo nữa", hãy nói: "nếu con muốn mẹ giúp thì con bình tĩnh nói chuyện và kể cho mẹ xem có chuyện gì và con cần gì nhé".
• Thay vì "mẹ phải nói bao nhiêu nữa", hãy nói: "con đã từng hứa với mẹ là sẽ... đúng không?".
• Con la hét (nguyên nhân: con đang hết sức để truyền đạt nhu cầu của mình trong khi chưa đủ ngôn từ diễn đạt/ thiếu kỹ năng điều tiết cảm xúc/ thu hút sự chú ý/ kiểm tra khám phá gianh giới của người khác...), hãy nói: "mẹ sẽ nói chuyện khi con nhỏ tiếng như cách mẹ đang nói".
• Khéo léo dạy con qua những cuộc trò chuyện vợ chồng: anh ơi, anh có nghe về cậu bé nhà hàng xóm chưa? tối qua bị đau bụng phải gọi xe cấp cứu đấy. Nghe nói là tại ăn kem trước khi đi ngủ... May mà con bé nhà mình không thế...
• Nói CÓ GÌ ẤM ỨC THÌ NÓI RA CON, thay vì KHÔNG ĐƯỢC KHÓC.
• Nói MẸ TIN LÀ CON NGHE THẤY thay vì CON ĐIẾC À.
• Nói CON IM LẶNG CHÚT NÀO, thay vì MÀY ĐIẾC À.
• Nói CÒN BAO LÂU NỮA thày vì NHANH LÊN.
• Chắc chắn là con làm được.
• Mọi thứ rồi sẽ ổn thôi. Bố mẹ luôn ở bên con.
• Ngày bằng tuổi con, bố cũng hay mắc sai lầm như thế. Con chơi cừ quá, hơn bố trước kia rồi.
• Bố tin ở con.
• Con là người bạn tốt của bố.
• Con phải tự yêu bản thân mình trước.

5 cái ôm:

1. Mỗi sáng thức dậy: dùng lời nói tích cực để gọi con dậy trong vui vẻ chứ không nên hò hét quát tháo chê bai.
2. Trước khi đi học: khi con biết cả ngày xa mẹ, chúc con một ngày học vui vẻ, hẹn gặp lại con vào buổi chiều.
3. Khi đón con/ con tan học về: hỏi con đi học thế nào, có gì vui/ mới không.
4. Trước khi đi ngủ: thủ thỉ với con vài điều.
5. Khi con có chuyện buồn/ mắc lỗi: giúp xoa dịu nỗi sợ và bình tĩnh, sau đó mới nói chuyện với con.

Nhu cầu vật chất của con:

Càng nhiều lựa chọn, càng ít hạnh phúc: nhà tâm lý học người Mỹ Barry Schwartz cho rằng sự thoải mái quá mức dẫn đến sự suy giảm mức độ hài lòng trong cuộc sống và gia tăng tình trạng trầm cảm lâm sàng. Mua nhiều đồ chơi thì sẽ bị vứt đi không thương tiệc. Lựa chọn quá mức có thể gây mất tập trung. Khi trẻ phải đối mặt với quá nhiều sự lựa chọn, trái tim của chúng thường bị vướng mắc và do dự. Chúng không biết chúng thực sự muốn gì, và cũng không biết trân trọng chúng.

Vì vậy về khía cạnh vật chất, hãy làm cho sự lựa chọn của trẻ ít hơn và tốt hơn. Không nên có quá nhiều đồ chơi, 5 món là tốt nhất. Khi đó trẻ mới tập trung, liên tục tìm tòi suy nghĩ, và có thể tạo ra cách chơi mới. Khi đó đồ chơi mới tối ưu được giá trị.

Về khía cạnh học tập, đừng tham lam đăng ký nhiều lớp học khác nhau. Hãy chỉ 1 hoặc 2 lớp theo năng khiếu của trẻ và kiên trì theo đuổi. Hãy đồng hành cùng con.

Đặc trị một số bệnh:

• Con gái không thích học: Bố đưa đi lượn phố nhưng không mua sắm.
• Con trai không thích học: Bố đưa đi làm việc vất vả.
• Con gái quá lười: Bố bảo con làm việc nhà.
• Con trai quá lười: Bố đưa con đi nhặt rác.
• Con gái không cao: Bố đưa đi nhảy dây.
• Con trai lười ăn: Bố đưa đi thể thao.
• Con trai hay nói dối: Bố hãy đánh vào tay vào mông.
• Con gái hay nói dối: Bố hãy kiên nhẫn gặng hỏi nguyên nhân.
• Con trai không ngủ sớm: Bố cùng ngủ và kể chuyện cho con.
• Con gái không tự tin: Bố đưa đi khoe khoang.
• Con trai và con gái không thích học: Bố dạy con làm nhân viên phục vụ.
• Khi con thường xuyên đi học muộn: hãy thiết lập quy tắc và hậu quả. Đặt ra quy tắc rõ ràng về việc đi học đúng giờ và thiết lập các hậu quả nếu con không tuân thủ. Có thể là việc mất quyền lựa chọn một số hoạt động yêu thích, hoặc phải thực hiện một số công việc không yêu thích như dọn dẹp nhà cửa- rửa bát...
• Con nghiện điện thoại: sử dụng cùng con để vừa kiểm soát nội dung vừa tạo cơ hội giao tiếp; tạo các không gian hoàn toàn không có thiết bị điện tử như phòng ngủ/ phòng khách; khuyến khích hoạt động ngoại khóa; giới hạn thời gian con được phép sử dụng; làm gương.
• Lười ăn: kỹ thuật bỏ đói. Trong bữa chính nếu con từ chối ăn, bố mẹ thực hiện quy tắc 3 cơ hội: hỏi con lần 1 con có ngồi ăn nghiêm túc không, bố mẹ muốn con ngồi ăn ngon miệng được không. Nếu trẻ không hợp tác thì tiếp tục hỏi lần 2 và 3 với giọng càng nghiêm nghị hơn. Sau 3 cơ hội, nếu trẻ vẫn không chịu ăn, hãy kết thúc bữa ăn của trẻ trong vui vẻ, và nói cho con biết phải chờ tới bữa ăn kế tiếp mới được ăn lại, không có các bữa phụ. Khi con từ chối ăn bữa chính cũng đồng nghĩa với việc không được ăn bữa phụ cũng như ăn vặt. Lúc này con sẽ hiểu được kỷ luật bỏ đói là như thế nào> đến bữa ăn tới con sẽ ăn uống nghiêm túc hơn.

Khi con vướng chuyện:

Nếu có người khác mắng con, bố hãy nói: "Nếu có việc gì bác cứ nói với tôi, tôi sẽ giáo dục con tôi, tôi sẽ không làm phiền bác phải ra tay".

Khi người khác làm sai với con, bố sẽ nói:"Bác nên xin lỗi con tôi, nếu không tối sẽ không bỏ qua đâu".

Khi con bị thầy cô phê bình, bố sẽ nói: " Chúng ta nên khiêm tốn để tiếp thu, đó là một đức tính tốt và bố sẽ cùng con tìm hướng giải quyết nhé".

Khi con về mách bị bạn học ức hiếp bắt nạt: Tuyệt đối không nên phẫn nộ mà đi tìm phụ huynh của bạn học con nói chuyên lý lẽ. Bạn nên nói với con rằng ngày mai cứ đi học bình thường, đừng sợ vì có bố bảo vệ con. Rồi bạn quan sát, theo dõi từ xa và nếu đối phương tiếp tục ức hiếp con mình hãy dùng điện thoại quay phim ghi hình lại. Sau khi có CHỨNG CỨ thì mới bắt đầu can thiệp gọi báo cho cảnh sát. Lúc này cảnh sát tới và khả năng sẽ nói với bạn rằng cũng không có gì lớn, đều là trẻ vị thành niên cả, bỏ qua đi, sau này có chuyện gì chúng tôi lại tới. Bây giờ vấn đề xuất hiện, nếu cảnh sát xử lý như thế con bạn sẽ tiếp tục bị ức hiếp. Bạn nhất định phải nói với cảnh sát thế này " con tôi mặc dù chưa tổn thương gì, nhưng nó cố ý nhục mạ đánh đập con tôi, bây giờ tôi đã ghi lại toàn bộ quá trình để làm chứng cứ rồi, dựa theo pháp luật, nó đã mắc vào tội QUẤY RỒI GÂY RỐI TTCC, tôi kiên quyết yêu cầu truy cứu trách nhiệm HÌNH SỰ đối với nó. Nếu hơn 16 tuổi thì truy cứu TNHS, nếu dưới 16 tuổi thì truy cứu trách nhiệm TRỊ AN, nhất định phải để nó trong danh sách ĐEN vi phạm pháp luật". Bạn cần phải biết, nếu một đứa trẻ có ghi chép TIỀN ÁN TIỀN SỰ, cuộc đời nó coi như bỏ. Lúc này cảnh sát chắc chắn sẽ phải đi tìm phụ huynh của đối phương để giải quyết vụ việc, nói rằng phụ huynh con người ta đòi truy cứu trách nhiệm hình sự đối với con anh chị. Lúc này chắc chắn là cả phụ huynh và đứa trẻ kia phải tìm đến nhà bạn nói chuyện, xin đừng kiện và truy cứu, và đảm bảo sẽ không có lần tới. Khi đó vấn đề căn bản đã được giải quyết.

Ở trường lớp thì không tránh được chuyện bị TẨY CHAY, không nên cố gắng chống lại nó. Chỉ có cách duy nhất lấy lại sự cân bằng là bị tẩy chay trong môi trường này thì tỏa sáng trong môi trường khác. Hãy chọn sống biên độ rộng trong nhiều môi trường, nhiều nhóm sinh hoạt.

Phải dạy con đối mặt với tình huống mất mát tầm quan trọng của việc đứng lên chống lại bắt nạt từ sớm, để ngăn chặn nó trở thành một vấn đề lặp lại và lơn hơn trong tương lai: Con bị lớp trưởng của nó lấy đi 5 cây bút chì. Trước hết yêu cầu con tìm cách lấy lại. Sau một số lần không thành công và sợ hãi, cuối cùng người bắt nạt đã trả lại 5 cây bút chì mới. Ngay sau đó tôi đã khuyến khích con chia sẻ 2 trong số 5 cây bút với người đã bắt nạt con, nhằm xây dựng một mối quan hệ tốt hơn và dạy cho con bài học về lòng khoan dung chia sẻ. Người học giỏi chỉ kiếm được việc làm, hãy biết chia sẻ và cho đi để tập làm lãnh đạo. Bởi chắc chắn là mọi người sẵn sàng để bạn dẫn dắt là vì họ tin rằng họ có thể hưởng lợi từ bạn. Khi còn trẻ thì hãy trở thành kiểu người cho đi đồ chơi, cho đi thức ăn...để trở thành người thực sự hấp dẫn.

Dạy con không quá thật thà/ tránh sa vào nguy hiểm:

Hãy thường xuyên nói với con 5 điều này:

1. Con hãy yêu quý chính con, dũng cảm là chính mình và không quan tâm tới việc người khác nghĩ gì về mình.
2. Khi làm việc gì cũng phải nghĩ tới bản thân mình trước. Đó không phải là ích kỷ, chỉ là khi chăm sóc tốt cho bản thân mình trước thì mới có thể chăm được cho người khác.
3. Đừng sợ phạm sai lầm, vì tuyệt nhiên không có ai trên đời này không mắc. Dù con có sai thì bố mẹ cũng sẽ luôn yêu thương con.
4. Việc có ai đó không thích con thì đó là điều bình thường. Mỗi người đều có sở thích riêng vì vậy đừng tự trách mình. Con không cần phải suy nghĩ nhiều về việc đó.
5. Hãy dũng cảm thể hiện bản thân, cho dù ý tưởng của con có mâu thuẫn với ý tưởng của người khác hay ý tưởng của hầu hết mọi người. Sẽ luôn có những người thích con, lắng nghe và hiểu con.

Lòng tốt đặt không đúng chỗ có thể gây hại cho kẻ khác: mua chim phóng sinh có thể tiếp tay cho kẻ bắt chim; cho động vật hoang dã ăn có thể làm động vật sinh quen và tin vào những kẻ đi săn.

Lòng tốt phải có mức độ: khi ta cho người đói một bát cơm, họ sẽ biết ơn. Tuy nhiên nếu ta làm như vậy thường xuyên, họ sẽ coi đó là bình thương, thậm chí khi không cho họ còn oán mình.

Thường xuyên đặt ra các câu hỏi tình huống giúp con tự bảo vệ bản thân:

1. Con sẽ làm gì khi người lạ cho bánh kẹo? (không nhận, có thể xảy ra các tình huống xấu).
2. Con sẽ làm gì nếu ở nhà có 1 mình và có người lạ cố tìm cách cậy cửa đột nhập? (gọi 113 màn hỏi đáp sẽ rất lâu, hãy gọi cho mẹ trước).
3. Con sẽ làm gì khi bạn rủ ra sông/ao hồ chơi? (rất nhiều đuối nước kể cả khi trẻ đã học bơi. dạy con cách từ chối mà không bị coi thường/ xấu hổ).
4. Con sẽ làm gì khi vô tình lọt vào giữa đám đông? (hãy bình tĩnh và di chuyển men theo dòng người để ra phía ngoài, tuyệt đối không di chuyển ngược dòng. Nếu đi cùng người khác, đừng nắm tay mà hãy bảo người đó giữ vai mình để di chuyển).
5. Con sẽ làm gì nếu bị người lạ nắm tay không buông? (con hãy phản ứng gay gắt/ hét to gây sự chú ý hoặc dùng vài đòn bố mẹ dạy riêng).
6. Con làm gì khi đang chờ thang máy và có khả năng đi cùng một người lạ? (đi chung thang máy là điều tối kỵ trong những khu vực kém an toàn. Nếu không chắc chắn hãy từ chối đi cùng chuyến với lý do như: "con chờ bố mẹ".
7. Con làm gì khi có người ít thân hoặc bạn bè rủ về nhà họ chơi? (trẻ thì luôn cho rằng đó là việc bình thường và thậm chí là thích thú. Tuy nhiên có thể thiếu an toàn và không đủ phép lịch sự: có nhiều trẻ đến nhà bạn chơi trong khi bố mẹ bạn không hoan nghênh con/ mọi người/ thời điểm).
8. Con làm gì nếu phát hiện có người lạ đi theo? (cần tới ngay những chỗ đông người như quán ăn, siêu thị hay nhà dân gần đó. Sau đó gọi điện ngay cho bố mẹ).
9. Nếu con ở nhà một mình, con được phép mở cửa cho ai? (chỉ trong danh sách hạn chế mang đến sự an toàn cho con, con từ chối với lý do mẹ dặn).
10. Có người lạ cần giúp đỡ con có giúp không? (vì con luôn được giáo dục rằng phải giúp đỡ người khác, nhưng chính điều này bị kẻ xấu lợi dụng. Giúp con phân tích tìm ra các điểm bất thường/ các chi tiết phi lý như viecj nười lớn sao phải nhờ trẻ con trong khi họ có thể tự làm/ nhờ người lớn khác. Như vậy tuyệt đối không giúp những người mạnh mẽ hơn mình: họ có thể nhờ và bắt cóc chẳng hạn. Một người lớn gặp khó khăn chắc chắn họ sẽ tim một người lớn khác để nhờ giúp đỡ, không cần nhờ một đứa trẻ/ người già/ phụ nữ mang thai... Đó thực sự là những âm mưu. Không giúp đỡ trong một môi trường kín, không có người chứng kiến/camera giám sát. Sự an toàn của bản thân phải đặt lên trước hết).

Biểu hiện trước 6 tuổi của những đứa trẻ hư:

Những đứa trẻ hư khi lớn lên trở thành những người lớn ích kỷ, thường xuyên bất mãn và bất hạnh. Cha mẹ phải kịp thời điều chỉnh trước khi chúng tới 6 tuổi, bởi sau đó sẽ rất khó uốn nắn. Và sau đây là những dấu hiệu:

1. Trẻ thường đặt điều kiện: "Nếu con làm bài xong, mẹ phải cho con tiền". Hoặc: "Nếu con không xem tivi nữa, mẹ sẽ mua đồ chơi cho con chứ?". Trong khi học tập là nhiệm vụ, không xem tivi là để bảo vệ đôi mắt. Đó chính là biểu hiện phát triển của thói quen xấu, và cũng phản ánh cách giáo dục của bố mẹ có vấn đề.
2. Không thích cha mẹ nói "Không". Đứa trẻ hư mong đợi mọi thứ phải được thực hiện theo ý muốn của chúng. Trên thực tế, chúng mới là người nói "Không" với bố mẹ.
3. Không bao giờ nói lời cảm ơn với bố mẹ (trong khi vẫn có thái độ cư xử đúng mực với người khác). Thực ra chúng không phải cố ý làm bố mẹ buồn, mà chỉ vì chúng cho rằng những gì bố mẹ làm cho mình là điều đương nhiên. Lỗi tại bố mẹ không dạy chúng lòng biết ơn.
4. Cãi nhau với người lớn. Do cha mẹ luôn bảo vệ và không chỉ ra cái sai của chúng.
5. Thường xuyên than BUỒN: Nếu đứa trẻ không biết tự khuây khỏa và luôn than vãn về sự buồn chán thì đó chính là dấu hiệu của một đứa trẻ hư.
6. Ích kỷ, không chia sẻ khi có đồ ăn ngon với người thân.
7. Không chịu được sự chậm trễ, luôn muốn người khác đặt yêu cầu của chúng lên hàng đầu.

Hành động mạnh mẽ, đúng phép:

Dạy con không nói chung chung, hãy nói những câu HÀNH ĐỘNG MẠNH. VD không nên nói đi học con nên chăm chú nghe giảng nhé, mà:

1. Lúc cô giảng bài con hãy nhìn vào cô.
2. Lúc cô viết chữ con hãy nhìn lên bảng.
3. Lúc cô hỏi hãy lập tức giơ tay.
4. Lúc cô gõ vào bảng nói hãy nhớ kỹ chỗ này, thì con hãy lập tức ghi nhanh vào vở.
5. Cảm ơn- khi được giúp đỡ; xin lỗi và nhận trách nhiệm khi sai.
6. Chào khi gặp người lớn hơn.
7. Khi người ta nói cái gì sai vì mình, mà mình im lặng và không để ảnh hưởng mình thì cũng tốt. Nhưng từ từ nó sẽ làm cho mình yếu kém đi. Vậy sau khi im lặng bỏ qua, con hãy cương trực lên tiếng một cách ôn tồn lịch sự: "Bạn có quyền nói gì đó bạn muốn, nhưng tôi không như vậy".

Hãy luôn khen con THÔNG MINH. Nó sẽ làm tăng chỉ số IQ cho con.

Không thỏa hiệp với những mè nheo của con, đánh đổi một kết quả tầm thường nhưng thường xuyên để tạo nên một thói quen xấu rất khó bỏ. Ví như đứa trẻ không ăn, đừng bao giờ bật tivi để thêm được vài thìa cơm.

Khi trả lời người lớn không được chỉ gật hay lắc đầu. Vì con có miệng nên hãy chào hỏi, dạ thưa, hỏi thăm sức khỏe người lớn tuổi.

Giao tiếp bằng ánh mắt: Sự chân thành khi con nhìn thẳng vào ánh mặt người đối diện, nó những điều con nghĩ, Điều này thể hiện sự tự tin và văn minh trong ứng xử.

Rèn luyện sự TẬP TRUNG cho con: Đọc 1 dãy số rồi yêu cầu con đọc ngược lại;

Đẩy nhanh, cỗ vũ việc phạm SAI LẦM- với điều kiện học hỏi được điều gì từ đó. Không nên vì không thấy con vấp ngã nên con phải thế này thế kia... Khi con dám thử thì cơ hội ít nhất lớn hơn 0%, còn nếu không dám thử thì chắc chắn là 0%.

Giúp con gái có người yêu:

Tại sao có những bạn rất đẹp rất ngoan nhưng mãi không có người yêu? đó là vì bạn ấy không bật đèn xanh cho các bạn trai. Con trai rất nhạy cảm về vấn đề này, họ biết ai là người có thể tiến tới, ai thì không nên. Còn chắc chắn một điều là khi phụ nữ chủ động tấn công thì không thì không thể có cơ hội thoát được. Khi chủ động họ tiết ra thứ hormone rất mạnh, nhất là trong những ngày rụng trứng, làm cho chàng trai mất hết lý trí và chỉ tập trung chui vào lưới đã giăng.

Giúp con thành lãnh đạo tương lai:

4 vòng tròn đào tạo:

Vỏ ngoài cùng- đào tạo kiến thức: Xây dựng TỦ SÁCH TINH HOA do các thánh nhân/ bậc thầy để lại, là cái cần học nhất, nên có một vài trăm cuốn, giá trị hơn rất nhiều việc học ở trường/ ở sách giáo khoa/ hàng ngàn quyển sách bình thường.

Vòng tiếp xào nấu biến chuyển thành các kỹ năng, mang lại giá trị thực:

1. Kỹ năng Tự học (không phải kỹ năng đi học): tất cả những người thành công đều có kỹ năng này và ngược lại.
2. Tự rèn- tôi kỷ luật với chính tôi. Khi không may rơi vào hoàn cảnh khó khăn/ bão tố, việc không đủ kỷ luật thì nó sẽ nhấn chìm mình. Còn khi đã có, nó sẽ giúp con vươn lên trên bão tố như đại bàng, lấy bão tố để làm niềm vui để vượt lên. Dạy nề nếp, kỷ luật nhỏ> sau này mới có được kỷ luật lớn, giúp khỏe mạnh về thể xác và tinh thần.
3. Quản trị cảm xúc, ở 2 khía cạnh: tâm lý và đạo lý.
4. Xây dựng đội ngũ, kỹ năng sống giữa người với người, biến mọi người xung quanh thành bạn thành đồng đội, ở đâu cũng là nhà. Đừng quan tâm đến điểm số mà hay quan tâm đến cách chơi cách tương tác với bạn bè, xây dựng các mối quan hệ.
5. Dạy biết ơn người giúp đỡ mình. Sẽ ra sao nếu một người lãnh đạo không biết bao dung, nhân văn và yêu thương, mà lại thiên về độc đoán chuyên quyền? Nhiều đứa trẻ đã biết thương bố mẹ và tự giác chia sẻ công việc gia đình. Hãy ăn chung mâm thay vì ăn riêng để tăng tương tác.
6. Biết sớm về tiền. Trước hết hãy dạy con biết phân biệt mệnh giá từng đồng tiền, nguồn gốc của chúng. Ngay khi đã biết cộng trừ nhân chia, hãy đưa tiền cho trẻ đi mua hàng để có điều kiện va vấp với tiền nhiều hơn. Tiếp theo hãy tập lên chi phí của cả gia đình- ai đóng góp bao nhiêu. Rồi biết chi tiêu tiết kiệm để ra được một khoản dôi dư cho vào tiết kiệm. Coi việc Tiết kiệm mọi lúc mọi nơi là một Mỹ Đức, là nội dung giáo dục quan trọng bậc nhất, giúp trau dồi phẩm chất và hình thành nhân cách lành mạnh của trẻ.

Vòng tiếp thấu hiểu bản thân: xu hướng tính cách, sở trường đam mê của mình là gì, mình làm nghề gì sống phong cách nào thì phù hợp Con cá phải về với nước, con khỉ phải về với cây...

Vòng lõi là ý nghĩa sống/ hệ giá trị sống/ lẽ sống/đạo lý để tu tập.

Bố mẹ hãy tập trung nói những điều mình muốn/ con muốn, thay vì kêu những điều con hư, kiểu mày lỳ quá thì càng nói nó càng lỳ,. Hãy hỏi con có phải là đứa con thông minh không? con của mẹ có phải là đứa con giỏi không... high five (đập tay) với mẹ nào. Vậy đứa con thông minh thì có tự giác ăn được không...

Phân tách TÌNH YÊU và TRÁCH NHIỆM: cho con ăn mặc là trách nhiệm của bố, cho con ăn ngon mặc đẹp là tình yêu của bố; vậy con đối xử lại với bố mẹ như nào đây. Không nên miễn phí với những thứ vượt lên trên trách nhiệm. Hãy trả tiền cho con với những công việc con xứng đáng được hưởng. Hãy cảm ơn những thứ được thực hiện bởi tình thương yêu.

Lưu ý trong trường toàn dạy kỹ năng làm thuê (kỹ năng xin việc làm, mặc cả thu nhập, deal-thỏa thuận lương, hoàn thành công việc)... chứ không dạy kỹ năng LÀM CHỦ là cách sử dụng người khác để hoàn thành công việc. Thậm chí khi bị người chủ mắng là mày chỉ có tư duy làm thuê thì còn tự ái bỏ việc.

Không biết bắt đầu từ đâu, hãy chọn một mô hình kinh doanh đang thành công hoặc xu thế, chui vào đó. Hãy làm việc hết mình, coi việc của họ như của mình trong một số năm. Hãy luôn học hỏi tích lũy kiến thức. Khi đủ thì hãy ra khởi nghiệp. Bạn sẽ có tất cả.

Sinh hoạt như một người thành công:

5-6h dậy, tập thể dục, tắm NƯỚC LẠNH; 6-7h ăn sáng, ghi chép các việc hôm qua cần lưu giữ; 7-11h30 học tập/ làm việc; 11h30-13h ăn trưa, nghỉ ngơi; 13-17h học tập/ làm việc; 17-19h thể dục nhẹ, về nhà, vệ sinh thân thể; 19-20h ăn tối và nghỉ ngơi; 20-21h30 học tập; 21h30 nghỉ ngơi, vệ sinh cá nhân và đi ngủ.

Bức thư gửi con của cựu Thủ tướng Đài Loan Tôn Vận Tuyền:

“Con trai yêu quý!

Đời người phúc họa vô thường. Không ai biết mình có thể sống được bao lâu. Có những điều nói ngay bây giờ sẽ tốt hơn để lại về sau.

Là cha của con, nếu ta không nói ra những điều này, sẽ không ai nói với con cả. Đây là những bài học đúc kết của cha từ nhiều năm trải nghiệm, qua những thất bại, đắng cay trong bôn ba cuộc đời. Cha hy vọng con sẽ không lặp lại những sai lầm ta từng mắc:

Trên đường đời, con sẽ gặp những người đối xử tệ với mình. Đừng bận tâm cho mất thời giờ. Không ai có bổn phận phải đối xử tốt với con, trừ cha mẹ. Hãy trân trọng và biết ơn những người đối xử tử tế với con nhưng cũng hãy đề phòng. Vì người đời làm việc gì đều có mục đích và nguyên do. Con chớ vội vàng xem họ chân bằng hữu.

Con có thể yêu cầu mình phải giữ chữ Tín, nhưng không thể bắt người khác phải giữ chữ Tìn với mình. Con có thể yêu cầu mình phải đối xử Tốt với người khác, nhưng không thể kỳ vọng người đó phải đối xử Tốt với con. Con đối xử với người ta thế nào, không có nghĩa là người ta sẽ đối xử lại mình như thế. Nếu con không hiểu rõ được điểm này, sẽ tự chuốc lấy buồn phiền về sau.

Không ai là không thể thay thế. Không thứ gì trên thế giới này khiến con phải bám chặt lấy hay cố sở hữu bằng mọi giá. Nếu con hiểu điều này, thì về sau dù mất đi bất cứ điều gì trong đời, con vẫn có thể đứng vững.

Cuộc đời rất ngắn. Đừng phí thời gian và vào những người, việc không cần thiết. Sau này con sẽ nhận ra rằng mình đã lãng phí tất cả những ngày tháng qua. Nhận ra điều này càng sớm, con càng tận hưởng được cuộc sống nhiều hơn. Hãy luôn trân trọng và tận hưởng cuộc sống. Điều đó tốt hơn nhiều so với việc cố gắng kéo dài tuổi thọ.

Không có gì trên thế giới là mãi mãi, kể cả tình yêu. Tình cảm có thể thay đổi theo thời gian. Nếu một ngày nào đó con mất đi người mình từng yêu tha thiết, hãy nhẫn nại. Đừng cố níu kéo những gì đã mất hay phóng đại cảm xúc của mình. Thời gian sẽ làm dịu nỗi đau. Thời gian sẽ hàn gắn tất cả.

Không phải tất cả những người thành công đều học hành đến nơi đến chốn nhưng điều này không có nghĩa là con có thể bỏ bê việc học của mình. Kiến thức con có được là tài sản lớn nhất của con. Con có thể từ tay trắng làm nên tất cả, biến không thành có. Con không thể làm được những điều này nếu không có kiến thức, kỹ năng. Hãy nhớ kỹ.

Ta không mong đợi con sẽ chăm lo cho ta lúc về già. Cũng như vậy, cha không có trách nhiệm phải bao bọc con khi con đã trưởng thành. Nhiệm vụ của ta đã hoàn thành khi con lớn lên và trở thành một người độc lập. Con có thể đi xe bus hay lái xe hơi riêng. Tương tự, con có thể ăn mì gói hay bào ngư. Tất cả đều là lựa chọn của chính con.

Con có thể hứa hẹn với mọi người nhưng không được phép yêu cầu họ cam kết với con. Con có thể đối xử tốt với người ta nhưng đừng hy vọng họ đáp lại. Con đối xử với họ thế nào không có nghĩa là họ có bổn phận phải đáp lại con như thế. Nếu không thể nhìn thấu điều này, về sau con sẽ chỉ có chuốc lấy đau khổ, thất vọng mà thôi!

Có người mua vé số suốt nhiều năm nhưng cuối cùng vẫn trắng tay, nghèo đói. Điều này chứng tỏ để thành công, con đều phải nỗ lực hết mình. Muốn phát đạt phải siêng năng làm ăn chứ không thể chờ điều may mắn. Trên thế giới này không có gì là miễn phí cả. Nếu may mắn đến có đến với con, đấy là điều tốt. Còn nếu không thì cũng chẳng vấn đề gì, bởi tất cả phải dựa vào chính bản thân con.

Chúng ta ở bên nhau như một gia đình chỉ trong cuộc đời này thôi, dù con có thích hay không. Vì thế, hãy trân trọng và nâng niu giây phút ta được bên nhau. Dù muốn hay không, chúng ta sẽ không thể gặp nhau ở kiếp sau.

Cuối cùng, cha muốn muốn nói với con: Hãy đền đáp lòng tốt của cha mẹ, chăm sóc cho sức khỏe của chính mình. Ăn uống điều độ, trò chuyện ôn hòa. Trẻ nhỏ cần được dạy bảo. Các mối quan hệ cần phải nuôi dưỡng, sống hướng tới sự hoàn thiện”.

Đang cập nhật...

Nhata.net hy vọng các thông tin trong bài viết Nuôi dạy con có ích cho bạn!